جغرافیای تاریخی – سیاسی آذربایجان از ورود اسلام تا پایان حکومت صفویان (با تاکید بر حدود و مرزهای آن)

thesis
abstract

پژوهش حاضر به بررسی یکی از مسایل عمده تاریخ آذربایجان یعنی حدود جغرافیای آن اختصاصا یافته است. اگرچه این رساله اولین اثر نوشته شده در این زمینه نبوده و آثار چندی در داخل و خارج به این موضوع حصر شده است ، اما آثار نوشته شده در ایران سه ضعف عمده دارند : اولا بیشتر با دیدگاه جانبدارانه و سطحی نوشته شده اند. ثانیا در روش و اصول فرسنگ ها دور از متدها و اصول تحقیقات جغرافیای تاریخی می باشند. ثالثا این آثار بیش از حد جسته و گریخته بوده و به صورت منسجم نوشته نشده اند. اما طبق آنچه در اکثریت قریب به اتفاق منابع و آثار جغرافیایی ، تاریخی ، سیاحتنامه ها و... آمده : واحد جغرافیایی و تاریخی آذربایجان ، محصول ادغام و هم جوشی دو واحد جغرافیایی آتروپاتن و آلبان در دوران باستان می باشد. به این صورت که با قرارگرفتن این دو در ترکیب خلافت عربی ، آتروپاتن به آذربایجان و آلبان به آران تغییر نام داده و چندان طول نکشید که دومی در اولی ادغام شده و به صورت یکی از ولایات آن در آمد. عنوان آران فقط در قرون نخستین اسلامی به تمام اراضی شمال ارس اطلاق می شده و از آن پس این ولایت در دوران سلاجقه به ولایات شیروان و آران تقسیم شده و نهایتا در دوران صفویه به سه ولایت قره باغ ، شیروان و چخورسعد (ایروان) منقسم شد. این در حالی است که در تمامی ادوار تاریخ بعد از اسلام تا سقوط صفویان ، اراضی شمال ارس جزء خاک آذربایجان بوده است. بنابر این حدود آذربایجان در این دوران همواره بین ابهر ، زنجان ، شیز و بعضا قم ، همدان در جنوب و جنوب شرقی و دربند ، ایروان و تفلیس در شمال ، در نوسان بوده است. همچنین اراضی دو سوی ارس علاوه بر یکسانیهای جغرافیایی ، زبانی و قومی دارای تجربه مشترک تاریخی در تمام عرصه های سیاسی ، اقتصادی ، مذهبی ، فرهنگی و... می باشند.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

جغرافیای تاریخی، تاریخ اجتماعی و فرهنگی فسا از ورود اسلام تا پایان قاجار

فسا نام شهری در 164 کیلومتری جنوب شرقی شیراز در استان فارس واقع است. قدمت این شهرستان به دوره هخامنشیان برمی گردد که در آن زمان نام این شهر پَسه یا پَسا بوده و پس از اسلام به فسا تبدیل شد. در دوران اسلامی فسا به عنوان بزرگترین شهر کوره دارابگرد محسوب می شده است. با توجه به اینکه در سده اول هجری قمری در آنجا سکه ضرب می شد، برخی از مورخان آن را کوره ای مستقل نیز دانسته اند. پژوهش حاضر با معرفی نواح...

15 صفحه اول

روابط تجاری ایران و هند در دورۀ صفویان متأخر با تکیه بر نقش عناصر فعال در آن (از دورۀ شاه عباس یکم تا پایان حکومت صفویان 1135-996)

یکی از شرکای مهم تجاری ایران، به‏ویژه در دورۀ صفویان متاخر، هندوستان بود. علل رشد مبادلات، میزان صادرات و واردات و نیز کم و کیف موازنۀ تجاری بین دوکشور در این دوره چندان مورد بررسی همه جانبه قرار نگرفته است. در این دوره، بسیاری از بازرگانان، عناصر و اقلیت های گوناگون دست اندرکار در بندرها، شهرها و مراکز تجاری دو کشور مستقر شده بودند و چرخۀ عظیمی از داد و ستد را به‏وجود آورده بودند.  بنابر آنچه ...

full text

بررسی تحولات سیاسی،اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی داراب از ورود اسلام تا پایان حکومت خوارزمشاهیان

کوره ی (ناحیه) دارابگرد به مرکزیت شهر داراب در دوره قبل از اسلام، یکی از کورههای پنجگانه فارس بوده است. ورود اسلام به ایران که همراه با یک انقلاب عمیق و اساسی بود علاوه بر اوضاع نظامی و سیاسی، اساس اعتقاد، مبانی فکری و جغرافیای انسانی سرزمین ایران را به کلی دگرگون ساخت. کوره ی دارابگرد نیز در پی فتوحات اسلامی و در زمان عمر، خلیفه دوم، به دست مسلمانان افتاد. این منطقه بعد از ورود اسلام همچنان به...

15 صفحه اول

کارکرد ابریشم و نقش بازرگانان ارمنی در اقتصاد و سیاست صفویان (از دورۀ شاه عباس یکم تا پایان حکومت صفویان)

فراوانی تولید ابریشم و اهمیت آن به عنوان یک کالای صادراتی و استراتژیک، سبب اتخاذ سیاست انحصار آن توسط شاه عباس یکم (996-1038ق) و در پی آن به‌کارگیری بازرگانان مجرّب ارمنی در اجرای این سیاست گردید. از این رو، این مسئله مطرح است که این سه عامل مرتبط (ابریشم، سیاست انحصار و بازرگانان ارمنی) چه تأثیری بر یکدیگر داشته و نقش آن‌ها در اقتصاد و سیاست صفویان متأخر چه بوده است؟ برای بررسی دقیق‌تر این نقش،...

full text

نقد و بررسی اصطلاح «امپراطوری» برای حکومت خوارزمشاهیان با تاکید بر جغرافیای تاریخی

برخی از پژوهشگران، حکومت خوارزمشاهیان را در قامت یک امپراطوری می دانند و در همین چارچوب به عوامل شکست خوارزمشاهیان می پردازند. امپراطوری در مورد کشورهایی به کار برده می شود که دارای عناصر پهناوری قلمرو، قدرت نظامی و یک نظریه و قدرت فردی باشد درحالی که این عناصر با ویژگی های دولت خوارزمشاهیان مطابقت ندارد. این پژوهش در پاسخ به این سوال است که فراز و نشیب جغرافیای تاریخی دولت خوارزمشاهیان در طول ...

full text

روابط تجاری ایران و هند در دورۀ صفویان متأخر با تکیه بر نقش عناصر فعال در آن (از دورۀ شاه عباس یکم تا پایان حکومت صفویان ۱۱۳۵-۹۹۶)

یکی از شرکای مهم تجاری ایران، به‏ویژه در دورۀ صفویان متاخر، هندوستان بود. علل رشد مبادلات، میزان صادرات و واردات و نیز کم و کیف موازنۀ تجاری بین دوکشور در این دوره چندان مورد بررسی همه جانبه قرار نگرفته است. در این دوره، بسیاری از بازرگانان، عناصر و اقلیت های گوناگون دست اندرکار در بندرها، شهرها و مراکز تجاری دو کشور مستقر شده بودند و چرخۀ عظیمی از داد و ستد را به‏وجود آورده بودند. بنابر آنچه گ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ارومیه - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023